Ως επαγγελματίας υγείας είστε σε μοναδική θέση να εντοπίσετε αν ένα μωρό αναπτύσσεται όπως θα έπρεπε, είτε στο πλαίσιο εξετάσεων ρουτίνας είτε εάν οι γονείς ή οι φροντιστές έχουν τυχόν ανησυχίες4

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΩΤΙΑΙΑΣ ΜΥΪΚΗΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ (SMA)

Επιλέξτε ηλικιακό εύρος:

Τα πολύ πρώιμα συμπτώματα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας τυπικά παρατηρούνται έως την ηλικία των 6 μηνών,1,2 συχνά μέχρι την ηλικία των 3 μηνών.2,5

Μάθετε για τα πρώιμα συμπτώματα που θα πρέπει να ελέγξετε:

Υποτονία1,5

  • Ένα μωρό με υποτονία συνήθως περιγράφεται ως «χαλαρό»6 λόγω της αδυναμίας στα χέρια και τα πόδια του1,5
  • Συμμετρική αδυναμία που είναι περισσότερο εγγύς παρά περιφερική3 σημαίνει ότι το μωρό θα έχει δυσκολία να σηκώσει τα χέρια και τα πόδια του, αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιεί τα χέρια και τα δάκτυλά του6
  • Τα πόδια του μωρού μπορεί να φαίνονται πιο αδύναμα σε σύγκριση με τα χέρια του3
  • Σε σοβαρές περιπτώσεις, το μωρό μπορεί να έχει «βατραχοειδή στάση» όταν είναι ξαπλωμένο1,7

Απώλεια αντανακλαστικών2

  • Η απουσία ή η μείωση των βαθέων τενόντιων αντανακλαστικών είναι χαρακτηριστικές της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας1,2 και αποτελούν κρίσιμο μέρος της εξέτασης του μωρού σε περιπτώσεις υποτονίας7
  • Η αξιολόγηση των βαθέων τενόντιων αντανακλαστικών μπορεί να επιτευχθεί με στενή παρακολούθηση της ανταπόκρισης του μωρού σε γρήγορα χτυπήματα στον τένοντα με ένα ειδικό σφυρί10

Υποτονία κεφαλής9

  • Εάν φαίνεται ότι το μωρό δεν μπορεί να σηκώσει το κεφάλι του ή έχει πτωχό έλεγχο της κεφαλής,1,3,6 μπορεί να χρησιμοποιηθεί η δοκιμασία έλξης για έγερση σε καθιστή θέση (pull-to-sit test) προκειμένου να εξακριβωθεί η υποτονία κεφαλής10
  • Για ένα μωρό που δεν έχει την τυπική ανάπτυξη, είναι πιθανό το κεφάλι του να μένει πίσω σε σχέση με τον κορμό του, με τον λαιμό του τελείως τεντωμένο1,9,10,11
  • Μπορεί να μη σηκώνει το κεφάλι του πάνω από τη γραμμή της πλάτης του όταν το κρατάτε οριζόντια με το πρόσωπο προς τα κάτω7,8

Δυσκολία στην αναπνοή5,6

  • Η αδυναμία των μεσοπλεύριων μυών με περιορισμένη χρήση του διαφράγματος μπορεί να δώσει «σχήμα καμπάνας» στον θώρακα του παιδιού και να οδηγήσει σε μοτίβο παράδοξης αναπνοής, το οποίο ορισμένες φορές αναφέρεται ως κοιλιακή αναπνοή1

Δυσκαταποσία (δυσκολία στην κατάποση)1,3

  • Οι δυσκολίες στον θηλασμό, την πρόσληψη τροφής ή τη διαχείριση των στοματικών εκκρίσεων (σιέλου) μπορεί να υποδεικνύουν αδυναμία στη γλώσσα και την κατάποση, η οποία είναι τυπική στη νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA)1,3,9
  • Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχουν ιστορικό πνιγμού, υποτροπιάζουσα εισρόφηση, ή αργή ή μειωμένη ανάπτυξη1,6,9
Infant 0–6 months difficulty swallowing symptoms of spinal muscular atrophy (SMA) type 1

Ινιδισμός της γλώσσας1–3

  • Ένα μωρό με νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA) μπορεί να εμφανίζει συχνά ινιδισμούς της γλώσσας ή συσπάσεις της γλώσσας, μαζί με ατροφία1–3

Αδύναμο κλάμα και βήχας3

  • Ένα μωρό με νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA) μπορεί να έχει αδύναμο κλάμα3,6
  • Η αδυναμία των αναπνευστικών μυών μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρές δυσκολίες με τον βήχα6

Τα μωρά με αυτά τα συμπτώματα παραμένουν σε εγρήγορση, με ενεργή την προσοχή τους και η γνωστική λειτουργία δεν επηρεάζεται1

Κατεβάστε τον κατάλογο παρακολούθησης συμπτωμάτων της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας:

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΝΩΤΙΑΙΑΣ ΜΥΪΚΗΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ (SMA)

Τα πρώιμα συμπτώματα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας τυπικά παρατηρούνται έως την ηλικία των 18 μηνών.5

Μάθετε για τα πρώιμα συμπτώματα που θα πρέπει να ελέγξετε:

Υποτονία1

  • Ο μειωμένος μυϊκός τόνος και η μειωμένη δύναμη στην εξέταση, ίσως σε συνδυασμό με ιστορικό ανεπαρκούς μυϊκού τόνου στους πρώτους μήνες ζωής είναι βασικό σημείο της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας2
  • Μπορεί να υπάρχει κάποια αδυναμία στα χέρια και τα πόδια1
  • Το μωρό μπορεί έχει δυσκολία στο να φτάσει και να πιάσει αντικείμενα16
  • Το μωρό δεν μπορεί να σταθεί λόγω της έντονης αδυναμίας των ποδιών και είναι απίθανο να μπορέσει να περπατήσει μόνο του1,3

Απώλεια αντανακλαστικών1,2

  • Η απουσία ή η μείωση των βαθέων τενόντιων αντανακλαστικών είναι χαρακτηριστικές της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας2 και αποτελούν κρίσιμο μέρος της εξέτασης του μωρού σε περιπτώσεις υποτονίας7
  • Η αξιολόγηση των βαθέων τενόντιων αντανακλαστικών μπορεί να επιτευχθεί με στενή παρακολούθηση της ανταπόκρισης του μωρού σε γρήγορα χτυπήματα στον τένοντα με ένα ειδικό σφυρί8

Ελαφρύ τρέμουλο3

  • Όταν το μωρό εκτείνει τα δάκτυλά του ή προσπαθεί να πιάσει ένα αντικείμενο με τα χέρια του, μπορεί να παρατηρήσετε ένα ελαφρύ τρέμουλο3,13
  • Μπορεί επίσης να παρατηρούνται συσπάσεις στους μυς των ώμων13
Βρέφος 6–18 μηνών Ο ελαφρύς τρόμος είναι σύμπτωμα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) τύπου 2 και SMA τύπου 3

Προϊούσα σκολίωση και συγκάμψεις των αρθρώσεων1–3,14

  • Η περιορισμένη κίνηση στα κάτω άκρα, η οποία είναι πιο σοβαρή από ότι,τι στα άνω άκρα, αποτελεί σημείο της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας15
  • Το μωρό μπορεί να εμφανίζει σκολίωση, το πιθανότερο σκολίωση σχήματος C, και συγκάμψεις, ιδιαίτερα του γονάτου και του αστραγάλου, οι οποίες συνεχίζουν να εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου1–3,14,15
  • Μπορεί επίσης να υπάρχει λοξότητα της πυέλου ή πυελική κλίση14
Βρέφος 6–18 μηνών Η προοδευτική σκολίωση και οι συσπάσεις των αρθρώσεων είναι σύμπτωμα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) τύπου 2 και SMA τύπου 3

Αναπνευστικά συμπτώματα2

  • Η περιοριστικού τύπου πνευμονοπάθεια μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα της προϊούσας αδυναμίας των μεσοπλεύριων μυών που εμφανίζεται τυπικά στη νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA),2 ιδιαίτερα αν το μωρό έχει επίσης σκολίωση1
  • Τα συμπτώματα της περιοριστικού τύπου πνευμονοπάθειας περιλαμβάνουν μειωμένη ολική πνευμονική χωρητικότητα και εξαναγκασμένη ζωτική χωρητικότητα με διατήρηση του εκπνεόμενου όγκου16
Τα αναπνευστικά συμπτώματα του βρέφους 6–18 μηνών είναι σύμπτωμα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) τύπου 2 και SMA τύπου 3

Καθυστέρηση/απουσία κινητικών οροσήμων2,3

  • Παρόλο που το μωρό μπορεί να έχει επιτύχει πρώιμα ορόσημα (όπως είναι η διατήρηση καθιστής ή όρθιας θέσης χωρίς υποστήριξη και/ή η βάδιση),1–3 είναι πιθανό ότι αυτό έγινε με καθυστέρηση2
  • Τελικά, παρατηρείται μία σταδιακή εξασθένηση στην κινητική λειτουργία και κάποια ορόσημα μπορεί να χαθούν2
Η αναπτυξιακή καθυστέρηση των κινητικών νευρώνων στο βρέφος 6–18 μηνών είναι σύμπτωμα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) τύπου 2 και SMA τύπου 3

Τα μωρά με αυτά τα συμπτώματα παραμένουν σε εγρήγορση με φυσιολογική ανάπτυξη του λόγου17

Κατεβάστε τον κατάλογο παρακολούθησης συμπτωμάτων της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας:

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΝΩΤΙΑΙΑΣ ΜΥΪΚΗΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ

Οι καθυστερήσεις στη διάγνωση είναι συχνές στη νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA)5,20

Προγράμματα νεογνικού ελέγχου για τη νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA) έχουν μόλις αρχίσει να υλοποιούνται σε χώρες στην Ευρώπη21

Εάν υποψιάζεστε την ύπαρξη νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) στον ασθενή σας, θυμηθείτε ότι η απώλεια των κινητικών νευρώνων είναι μη αναστρέψιμη. Κάθε μέρα μετράει18,22,23

...
...

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΕΣ ΝΟΣΟΙ (NMD)

Τα συμπτώματα της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας μπορεί να αλληλεπικαλύπτονται με αυτά άλλων κοινών παιδικών νευρομυϊκών νόσων (NMD)24,25

Οι παιδικές νευρομυϊκές νόσοι (NMD) τυπικά εκδηλώνονται με υποτονία, μυϊκή αδυναμία και απουσία αντανακλαστικών24,25

Η υποτονία είναι η πιο συχνή αιτία παραπομπής σε παιδιά με NMD25

Η νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA) είναι μια από τις πλέον συνηθισμένες αιτίες της υποτονίας σε βρέφη26

Οι παιδικές νευρομυϊκές νόσοι (NMD) επηρεάζουν πολλαπλά συστήματα οργάνων, ενώ οι σοβαρές μορφές προκαλούν αναπηρία και μπορεί να επηρεάσουν το προσδόκιμο ζωής25

Συχνά συμπτώματα των NMD που αναγνωρίζονται από τους γονείς:25

Υποτονία

Καθυστέρηση στα κινητικά ορόσημα

Δυσκολίες στην πρόσληψη τροφής και την αναπνοή

Μη φυσιολογικά χαρακτηριστικά βάδισης

Δυσκαμψία

Συχνές παιδιατρικές NMD:24

Νωτιαία μυϊκή ατροφία

Μυϊκή δυστροφία Duchenne

Μυϊκή δυστροφία Becker

Συγγενής μυοπάθεια

Συγγενής μυϊκή δυστροφία

Μυοτονική δυστροφία τύπου 1

Για να διακρίνετε μεταξύ των διάφορων τύπων NMD και άλλων παθήσεων, είναι σημαντική η διεξαγωγή γενετικού ελέγχου, μαζί με άλλες δοκιμές και εξετάσεις25

Κατεβάστε τη σύνοψη διαφορικής διάγνωσης:

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΩΤΙΑΙΑ ΜΥΪΚΗ ΑΤΡΟΦΙΑ (SMA)

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Βιβλιογραφικές Αναφορές
  • 1. Kolb SJ and Kissel JT. Neurol Clin. 2015;33(4):831–46.
  • 2. Prior TW, Leach ME, Finanger E. Spinal Muscular Atrophy. 2000 Feb 24 [Updated 2019 Nov 14]. In: Adam MP, Ardinger HH, Pagon RA, et al.,editors. GeneReviewsR [Internet]. Seattle (WA): University of Washington, Seattle; 1993-2020.
  • 3. Wang CH, et al. J Child Neurol. 2007;22(8):1027–49.
  • 4. Qian Y, et al. BMC Neurology. 2015;15:217.
  • 5. Pera MC, et al. PLoS One. 2020;15(3):e0230677.
  • 6. SMA Europe (2020). Type 1. Διαθέσιμο σε:https://www.sma-europe.eu/essentials/spinal-muscular-atrophy-sma/type-1/. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 7. Leyenaar J, et al. Paediatr Child Health. 2005;10(7):397–400.
  • 8. Zimmerman B and Hubbard JB. Deep Tendon Reflexes (Stretch Reflexes) [Updated 2020 Jul 31]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan.
  • 9. Markowitz JA, et al. JOGNN. 2004;33:12–20.
  • 10. Great Ormond Street Hospital for Children NHS. Brief Developmental Assessment (BDA). Διαθέσιμο σε:http://www.gosh.nhs.uk/file/1841/download?token=oTvMwb9q. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 11. Hammersmith Infant Neurological Examination (v07.07.17). Διαθέσιμο σε:https://bpna.org.uk/userfiles/HINE%20proforma_07_07_17.pdf. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 12. Spinal Muscular Atrophy UK (2019). Toys and play for babies and children who have spinal muscular atrophy – A professional’s guide. Διαθέσιμο σε:https://smauk.org.uk/toys-and-play-a-guide-for-professionals. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 13. SMA Europe (Type 2). Διαθέσιμο σε:https://www.smaeurope.eu/essentials/spinal-muscular-atrophy-sma/type-2/. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 14. Fujak A, et al. BMC Musculoskelet Disord. 2013 Oct 4;14:283.
  • 15. Wang HY, et al. Arch Phys Med Rehabil. 2004;85(10):1689–93.
  • 16. Martinez-Pitre PJ, Sabbula BR, Cascella M. Restrictive Lung Disease. [Updated 2020 Jul 15]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan.
  • 17. Shababi M, et al. J Anat. 2014;224(1):15–28
  • 18. Govoni A, et al. Mol Neurobiol. 2018;55(8):6307–18.
  • 19. Mercuri E, et al. Neuromuscul Disord. 2018;28(2):103–15.
  • 20. Lin CW, et al. Pediatr Neurol. 2015;53(4):293–300.
  • 21. European Alliance for Newborn Screening in Spinal Muscular Atrophy (2020). Opening a new horizon for children born with SMA. Διαθέσιμο σε: https://www.smaeurope.eu/wp-content/uploads/2020/09/SMA-NBS-Alliance-pages-1.pdf. Ημερομηνία πρόσβασης: Ιούνιος 2022.
  • 22. Kirschner J, et al. Eur J Paediatr Neurol. 2020 Jul 9:S1090–3798(20)30142–2. Published online ahead of print.
  • 23. Glascock J, et al. J Neuromuscul Dis. 2018;5(2):145–58.
  • 24. Lee HN and Lee Y-M. J Genet Med. 2018;15(2):55–63.
  • 25. McDonald CM. Phys Med Rehabil Clin N Am. 2012;23(3):495–563.
  • 26. Lisi EC and Cohn RD. Dev Med Child Neurol. 2011;53(7):586–99.